چرا امام موسی کاظم (ع) به حضرت معصومه (س) فرمودند: « فداها ابوها»

در سالروز رحلت جانسوز حضرت معصومه (س) با افتخارالسادات قافله باشی، کارشناس امور دینی درباره ابعاد  وجوه زندگی طیبه حضرت گفتگو کرده ایم. بخش اول این گفتگو را می خوانید.

امروز سالروز وفات حضرت معصومه (س)  است و از یک جهت افتخاری برای ماست که از برکات معنوی و روحانی حضور حضرت در کشورمان بهره مند می شویم اما برای آن که به درک بیشتری از حضرت برسیم خواهش می کنم درباره ابعاد شخصیتی حضرت و سیر تاریخی زندگی مبارک ایشان برای ما توضیح بفرمایید؟

در بخش اول گفتگو به چند بخش از حیات پربار حضرت معصومه (ع) پرداختید. درباره کراماتی که از حضرت نقل شده است توضیح مختصری می فرمایید؟

درباره کرامات حضرت معصومه سلام الله علیها  سخن بسیار است و در این باره نقل قول ها فراوان مطرح شده  است. علمای زیادی خدمت حضرت معصومه (س) می رسیدند، از گذشته تا به امروز و متوسل می شدند و می شوند و با حاجتِ روا از حرم بیرون می آمدند، همچنان که امروز هم وضعیت به این گونه است. من از میان همه این کرامات فقط به یک نمونه بسنده می کنم و می گذرم. صدرالمتالهین،  فیلسوف معروف اسلامی و صاحب "اسفار" که یکی از برجسته ترین اندیشمندان صاحب نظر این کشور است ایشان می فرماید من هر وقت در جایی مشکلی برایم پیش می آمد و از حل آن مساله علمی درمانده و عاجز می شدم از کهک به سمت قم می آمدم و به حرم حضرت معصومه (س) مشرف می شدم، آن وقت دو رکعت در حرم نماز به جا می آوردم و آن مشکل علمی که ذهنم را مدت ها درگیر کرده بود مرتفع و حل می شد.

این کرامات درباره افراد عادی و علما در سطوح مختلف بسته به نیاز افراد فراوان نقل شده است و شما اگر امروز به حرم حضرت معصومه سلام الله علیها مشرف شوید می بینید کتاب هایی در این زمینه حاوی کرامات حضرت وجود دارد و قاعدتا مطالعه و تورق این کتاب ها نقش بسزایی در محکم شدن باورها و اعتقادات مردم می تواند داشته باشد.

شاید کم تر در میان ما به شخصیت علمی حضرت اشاره شده است. در این باره چه می توان گفت؟

در رابطه با شخصیت علمی آن حضرت باز اشارات فراوان و متعددی صورت گرفته است که از میان آن ها بنده صرفا به یک نمونه بسنده می کنم. در زمان حیات مبارک امام موسی بن جعفر (ع) پدر گرامی حضرت معصومه سلام الله علیها جمعی از علاقمندان و یاران حضرت که در بیرون از مدینه زندگی می کردند برای زیارت و عرض ادب و طرح سوالات خود به مدینه می آیند و به خانه حضرت مشرف می شوند. در را که می زنند حضرت معصومه (س) پشت در می آینده و به آن شیعیان می گویند و خبر می دهند که پدر در خانه نیست. آن شیعیان عرض می کنند ما از بیرون مدینه برای زیارت امام (ع) و طرح سوال خدمت شان رسیده ایم. این جاست که حضرت معصومه (س) می گویند من سوالات را ببینیم و بعد هم می فرماید فردا بیایید و جواب سوالات را بگیرید. آن ها یک شب در مدینه سر می کنند و فردا می آیند در خانه امام در حالی که هنوز امام به خانه برنگشته بودند اما پاسخ سوالات از سوی حضرت معصومه (س) داده می شود. آن ها جواب سوالات را می گیرند و در راه رفتن به سمت خانه هایشان امام موسی کاظم (س) را در راه زیارت می کنند و قاعدتا از دیدار امام خوشحال می شوند. آن وقت ماجرا را برای امام بازگو می کنند، امام سوالات را به همراه پاسخ آن ها می گیرند و مطالعه می کنند و می بینند که حضرت معصومه (س) تا چه اندازه زیبا و دقیق جواب سوالات را داده اند. آن وقت است که چشمان امام پر از اشک می شود و سه بار پشت سر هم تکرار می کنند: فداها ابوها فداها ابوها فداها ابوها. یعنی همان جمله ای که حضرت پیامبر (ص) در حق حضرت فاطمه (س) فرموده بودند

درباره فضیلت زیارت حضرت معصومه (س) هم در متون و منابع روایی احادیث مختلفی آمده است. در این باره توضیح می فرمایید؟

بله، احادیثی در رابطه با فضیلت زیارت حضرت معصومه (س) وارد شده است. امام صادق علیه السلام در این باره می فرماید: "امراه من اولادی تسمی فاطمة فمن زارها وَجَبَتْ له الجنة". حضرت در واقع در آن روایت پیش بینی می کنند  به آنچه که در آینده اتفاق خواهد افتاد و می فرماید که خانمی از فرزندان من که اسمش فاطمه است کسی او را زیارت کند بهشت بر او واجب می شود."

در حدیث دیگری آمده است: "ان للّه حرماً و هو مکه الا انَّ لرسول اللّه حرماً و هوالمدینة الا وان لامیرالمؤمنین علیه السلام حرماً و هو الکوفه الا و انَّ قم الکوفة الضغیرة الا ان للجنة ثمانیه ابواب ثلاثه منها الی قم تقبض فیها امواة من ولدی اسمها فاطمه بنت موسی علیها السلام و تدخل بشفاعتها شیعتی الجنة با جمعهم /  همانا برای خدواند حرمی است که نامش مکه است و برای رسول خدا (ص) حرمی که در مدینه است و برای امیرالمومنین (ع) حرمی است که کوفه است و قم حرمی است که فاطمه فرزند امام موسی کاظم (ع) در آن جا دفن می شود که بهشت بر زایر او واجب می شود. "

در این میان امام رضا (ع) بیان و تعبیر بسیار زیبایی دارند که "من زارها بقم فمن زاری / کسی که خواهرم را در قم زیارت می کن چون کسی است که ما را زیارت می کند."  البته مشروط به این که "عارف بحقها" باشد، یعنی بداند که چه کسی را دارد زیارت می کند.

ما درباره شخصیت حضرت معصومه (س) این را داریم که ایشان مدافع حریم ولایت بودند و به خاطر دفاع از حریم ولایت به شفیعه محشر کریمه اهل بیت (ع) ملقب شدند بنابراین کسی که عارفا بحقها حضرت را زیارت کند بهشت بر او واجب خواهد شد.

حدیث دیگری از امام جواد علیه السلام هست که می فرماید "مَنْ زَارَ قَبْرَ عَمَّتِی بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّةُ / هر کسی که قبر عمه ام را در قم زیارت کند بهشت بر او واجب می شود."